Η ιστορία της Ασπροβάλτας

Ασπροβάλτα

Η Ασπροβάλτα είναι μία παραθαλάσσια κωμόπολη του Δήμου Βόλβης στο βορειοανατολικό άκρο του νομού Θεσσαλονίκης. Είναι ένα από τα πιό αξιόλογα καλοκαιρινά τουριστικά θέρετρα της Μακεδονίας και κατά την απογραφή του 2011 έχει 2.838 κατοίκους. Η Ασπροβάλτα βρίσκεται ανατολικά της Θεσσαλονίκης στα δυτικά παράλια του Στρυμονικού κόλπου.

Ασπροβάλτα

Ο οικισμός Άσπρη Βάλτα, κτίζεται στις αρχές του 16ου αιώνα, στις νότιες παρυφές των Κερδυλλίων, σε απόσταση από τη θάλασσα. Σύμφωνα με έγγραφο αυτής της εποχής, του αρχείου της Μονής Σίμωνος Πέτρα, η περιοχή στην οποία κτίστηκε ο οικισμός ήταν καλυμμένη από πυκνό δάσος και χρησιμοποιούνταν ως χειμαδιό από τη Μονή Κουτλουμουσίου.

 Η δασώδης όμως έκταση είχε γίνει πολύ επικίνδυνη λόγω του ότι η πυκνή βλάστηση προσέφερε ιδεώδες καταφύγιο σε ληστές και δολοφόνους. Για το λόγο αυτό, η Μονή καθάρισε την περιοχή από τα δάση και έκτισε το χωριό.

 Σε κάποια χρονική στιγμή της τουρκοκρατίας εγκαθίστανται Γιουρούκοι και ο οικισμός παίρνει το όνομα Γενή Μαχαλέ. Μετά την αναχώρηση των Τούρκων, το χωριό εγκαταλείπεται, ενώ λιγοστοί Έλληνες εγκαθίστανται στην παραλία, στη θέση του σημερινού οικισμού.Το Σεπτέμβριο του 1923 εγκαταστάθηκαν στην περιοχή 54 περίπου οικογένειες από το χωριό Ρένκοϊ της Τρωάδος, κοντά στα Δαρδανέλια, οι οποίοι ίδρυσαν την σημερινή Ασπροβάλτα. Η Ασπροβάλτα έγινε κοινότητα το 1929 με έδρα, έως το 1946, τα Βρασνά. Σήμερα αποτελεί έναν από τους οικισμούς και έδρα του Δήμου Βόλβης.

 Οι πρώτοι τουρίστες «ανακάλυψαν» την πανέμορφη περιοχή τη δεκαετία του 1960, ενώ την επόμενη δεκαετία άρχισε η ανέγερση παραθεριστικών κατοικιών, οι οποίες σήμερα φθάνουν περίπου τις 12.000! Εκτεταμένες παραλίες, καταπράσινες πλαγιές, αρχαιολογικοί και εκκλησιαστικοί θησαυροί αλλά και σύγχρονες υποδομές συνθέτουν σήμερα την εικόνα της Ασπροβάλτας.

Τα αξιοθέτα και τα μέρη της Ασπροβάλτας

Ιερά Μονή Αγίου Γεωργίου

Έχοντας σαν τόπο αφετηρίας την Ασπροβάλτα και τα Βρασνά μπορείτε πολύ εύκολα να κάνετε κοντινές εκδρομές στη γύρω περιοχή, να επισκευθείτε την Ιερά Μονή του Αγίου Γεωργίου στις δασόφυτες πλαγιές των Κερδυλλίων κτισμένη στο δεύτερο μισό του 16ου αιώνα. Η πανοραμική θέα του Στρυμονικού Κόλπου από το Αγιο Όρος έως τη Θάσο είναι μοναδική.

Αρχαία Αμφίπολη

Ακολουθώντας το δρόμο προς την Καβάλα βρίσκουμε μπροστά μας την Αρχαία Αμφίπολη, με τους Μακεδονικούς Τάφους, το Μουσείο και την Ακρόπολη της. Η Αμφίπολη ιδρύθηκε από τους Αθηναίους το 437 π.χ, δεν έγινε ποτέ γνήσια αθηναϊκή αποικία, γιατί στον ανομοιογενή πληθυσμό της, που αποτελούνταν από άποικους και ‘Ιωνες, τελικά κυριαρχούσε το τοπικό ιωνικό στοιχείο που καθόριζε την πολιτική και πολιτιστική φυσιογνωμία της πόλης. Στη διάρκεια του Πελοποννησιακού Πολέμου έγινε θέατρο πολλών επιχειρήσεων και αντικείμενο έριδων μεταξύ Αθηναίων και Πελοποννησίων, Μακεδόνων και Χαλκιδέων. Παρέμεινε ελεύθερη ως το 357 που καταλήφθηκε από τους Μακεδόνες με το Φίλιππο Β΄, που εγκαθιστά σ’ αυτήν ισχυρό μακεδονικό στοιχείο. Εδώ εξορίστηκε η γυναίκα του Μ. Αλεξάνδρου με τον γιο της.

Αρχαία Αμφίπολη

Τύμβος Καστά ή απλά λόφος Καστά ονομάζεται ο κυκλικός λόφος στην περιοχή της αρχαίας Αμφίπολης στην ανατολική Μακεδονίας και στις όχθες του ποταμού Στρυμόνα, σε απόσταση περίπου 900 μέτρων νοτιοανατολικά από το χωριό Μεσολακκιά Σερρών. Είναι επίσης γνωστός ως ο τάφος της Αμφίπολης, ονομασία που προέρχεται από το Μακεδονικό ταφικό μνημείο της πρώιμης ελληνιστικής περιόδου, που ανακαλύφθηκε στο εσωτερικό του λόφου. Στα μέσα του 1950 και έως την δεκαετία του 1970 είχαν γίνει ανασκαφές πάνω στην επιφάνεια του τύμβου από τον αρχαιολόγο Δημήτρη Λαζαρίδη, ο οποίος ανακάλυψε ένα σύνολο από λιτούς τάφους που χρονολογούνται από την εποχή του Σιδήρου.

Ο χώρος άρχισε να ανασκάπτεται περιμετρικά ξανά το 2012  από την αρχαιολόγο Κατερίνα Περιστέρη και αναδείχθηκε στο ευρύ κοινό τον Αύγουστο του 2014, το χρονικό σημείο όπου έγιναν και οι αποκαλύψεις των πρώτων ευρημάτων στην νότια πλευρά του τύμβου όπου και βρίσκεται το ταφικό μνημείο των ανασκαφών που είναι σε εξέλιξη. Ανακαλύφθηκαν τρεις θάλαμοι και συνολικά τέσσερις χώροι συνυπολογίζοντας την είσοδο και σκαλιά προς το εσωτερικό του τάφου. Ο μαρμάρινος περίβολος του κυκλικού τύμβου έχει περίμετρο 497 μέτρων και η έκταση του αντιστοιχεί σε περίπου 20 στρέμματα, κάτι που τον καθιστά στο σύνολό του ως ταφικό μνημείο το μεγαλύτερο που έχει ανακαλυφθεί ποτέ στην Ελλάδα, και μια από τις σημαντικότερες αρχαιολογικές ανακαλύψεις του 2014 διεθνώς. Στον τέταρτο χώρο βρέθηκε τάφος με οστά τα οποία ανήκουν σε 5 άτομα καθώς και υπολείμματα απο σκελετό αλόγου με τους σκελετούς να μην είναι πλήρης.

Κατά τον Σεπτέμβριο του 2015 και σύμφωνα με την παρουσίαση των αποτελεσμάτων της ανασκαφικής ομάδας στον Τύμβο Καστά ως προς τις έρευνες που διεξήγαγαν από το 2012 έως το 2014, ανακοινώθηκε πως το μνημείο κατασκευάστηκε κατά παραγγελία του Μεγάλου Αλεξάνδρου για τον Ηφαιστίωνα, με τον κατασκευαστή να είναι ο Δεινοκράτης.

Αρχαία πόλη των φιλίππων

Συνεχίζοντας φτάνουμε στην Αρχαία πόλη των Φιλλίπων με το υπέροχο αρχαίο θέατρο. Η περιοχή των Φιλίππων, κατοικήθηκε από την νεολιθική εποχή, ενώ η εγκατάσταση των ανθρώπων συνεχίστηκε και μετά την νεολιθική εποχή. Η φήμη της πόλης απλώνεται παγκοσμίως το 42 π.χ. χάρη στην κοσμοϊστορική μάχη των Φιλίππων που έγινε έξω από τα τείχη της και το αποτέλεσμά της αποτέλεσε σταθμό για την ιστορία των Φιλίππων, αφού Ρωμαίοι άποικοι εγκαθίστανται και την μετατρέπουν σε μια τελείως Ρωμαϊκή πόλη.

Σπήλαιο Αλιστράτης

Σε μικρή επίσης απόσταση βρίσκουμε το Σπήλαιο της Αλιστράτης, το οποίο θεωρείτε ένα από τα ωραιότερα και μεγαλύτερα της Ελλάδας πιθανόν και της Ευρώπης, όπου η φύση θέλησε να δείξει τη μεγάλη της δύναμη στη δημιουργία στολισμών και σχημάτων. Καλύπτει επιφάνεια τουλάχιστον 25.000 τ.μ. και μήκος 3.000 μ. Η πανίδα που εγκλείεται μέσα σε ιζήματα μικρού και μεγάλου πάχους, που είναι διάσπαρτα σ’ όλη την επιφάνεια του σπηλαίου, χρονολογείται περίπου από 2.000.000 χρόνια πριν.

Φαράγγι του ποταμού Αγγίτη

Κοντά στο σπήλαιο βρίσκεται το Φαράγγι του Ποταμού Αγγίτη, ενας επίγειος παράδεισος μήκους 15km με την πανέμορφη άγρια χλωρίδα και πανίδα του, τις βραχογραφίες του που ανάγονται στον 5ο και 6ο αιώνα μ.χ.που παριστάνουν καμήλες, ελάφια, ιππείς που κρατούν τα ηνία των αλόγων και ακόντια, αλλά και αφηρημένα σχέδια και εδώ θα πρέπει να σημειωθεί ότι τα ορμητικά νερά του ποταμού προσφέρονται για ειδικούς αγώνες με κανό.Τα απότομα τοιχώματα της στενής κοιλάδας αποτελούν κατά μία εκδοχή τεχνητή κατασκευή των Μακεδόνων του Φιλίππου Β’ σε μια προσπάθεια να αποξηράνουν τα τενάγη των Φιλίππων και Δράμας.

Ιερά Μονή Εικοσοφοινίσης

Αν σας αρέσουν οι διαδρομές σε δασομένα βουνά, κατάφυτες πλαγιές και ήρεμα τοπία μπορείτε πολύ εύκολα και γρήγορα να επισκεφθείτε την Ιερά Μονή Εικοσοφοινίσης στη πίσω πλευρά του Όρους Παγγαίου. Βρίσκεται σε μια θαυμάσια τοποθεσία, σε υψόμετρο 753 μέτρων. Στο σκευοφυλάκειο της Μονής υπήρχαν πολλά και σημαντικά κειμήλια, ενώ ιδιαίτερα αξιόλογη ήταν η βιβλιοθήκη της, η οποία πριν την καταστροφή από τους Βούλγαρους το 1917 αριθμούσε 1300 τόμους βιβλίων, από τα οποία τα 400 ήταν χειρόγραφες μεμβράνες. Να πούμε οτί τα περισσότερα κειμήλια μετέφερθηκαν στη Βουλγαρία, όπου βρίσκονται μέχρι σήμερα στο Εθνικό Ιστορικό Μουσείο Σόφιας.

Αρχαία Στάγειρα

Λίγο νοτιότερα μπορείτε να δείτε τα Αρχαία Στάγειρα, τη γενέτηρα γη του Αριστοτέλη,τα οποία βρίσκονται γυρω στα 500 μ. από τον σημερινό οικισμό της Ολυμπιάδας, πάνω σε μια μικρή, ορεινή και όμορφη χερσόνησο. Η πόλη ιδρύθηκε περί το 655 π.Χ., από Ίωνες αποίκους, το 349 π.Χ. η πόλη πολιορκήθηκε και στη συνέχεια υπέκυψε στο βασιλιά της Μακεδονίας Φίλιππο Β΄, ο οποίος και την κατέστρεψε ολοσχερώς, για να την επανιδρύσει όμως λίγα χρόνια αργότερα ο ίδιος, προς τιμήν του Αριστοτέλη.

Πάρκο του Αριστοτέλη

Επίσης σε κοντινή απόσταση βρίσκεται και το πάρκο του Αριστοτέλη (Άλσος Αριστέλους), στο οποίο εδώ και πολλά χρόνια υπάρχει ο αδριάντας του Αριστοτέλη, εξοπλίστηκε με διαδραστικά όργανα. Τα όργανα αυτά εφαρμόζουν φυσικά φαινόμενα για τα οποία γίνονται αναφορές στο σύγγραμμα του μεγάλου Δασκάλου “Τα φυσικά”.

Χερσόνησος Άθω

Σε μια υπέροχη τοποθεσία,και ακόμη πιο νότια η Xερσόνησος του Άθω με τα υπέροχα μοναστήρια. Ο εποικισµός του Άθω είναι αρχαιότατος και χάνεται στην αχλύ της πρωτοϊστορίας. Ως πρώτοι έποικοι αναφέρονται Πελασγοί από τη Λήµνο. Η Χερσόνησος, πριν καθιερωθεί σε µοναχοπολιτεία, αποτελούσε τον τόπο που ήταν αφιερωμένος στο ∆ία. Το επίτευγμα που πρέπει να αναφερθεί από την αρχαιότητα είναι το ότι κατά το 481 ολοκληρώθηκε η κατασκευή της διώρυγας του Άθω από τον Ξέρξη που διήρκεσε 3 χρόνια. Ο πρώτος οικιστής, ο οποίος και εγκαινιάζει τη νέα κλήση του Άθω είναι ο Άγιος Πέτρος ο Αθωνίτης κατά τον 8 αι. Το 883 εκδίδεται και το πρώτο αυτοκρατορικό χρυσόβουλλο, από τον Βασίλειο Ά Μακεδόνα, µε το οποίο και ευνοείται η απρόσκοπτη ανάπτυξη του Αγίου Όρους σε µοναχοπολιτεία.

Λουτρά Ελευθερών

Ιστορικός τόπος χαρακτηρίστηκαν ομόφωνα από το Κεντρικό Συμβούλιο Νεωτέρων Μνημείων τα ιαματικά λουτρά Ελευθερών, τα οποία βρίσκονται σε μια περιοχή απαράμιλλου φυσικού κάλλους, στα δυτικά της Καβάλας.
Οι εγκαταστάσεις των λουτρών που λειτουργούν μέχρι σήμερα περιλαμβάνουν 31 κτίρια. Ένα από τα κτίρια αυτά είναι προγενέστερο του 1830. Τα υπόλοιπα κτίρια τοποθετούνται χρονικά σε τρεις περιόδους: στην πρώτη φάση κατασκευής της λουτρόπολης, από το 1908 έως το 1910, στην περίοδο 1910-1950 και στη φάση μετά το 1950.

Λίμνη Βόλβης

Τα λουτρά της Νέας Απολλωνίας, όπως αναφέρει ο Στράβωνας,  οικίστηκαν από το Βασιλιά της Μακεδονίας Φίλιππο Α΄ , τον 5ο π. Χ. αιώνα και γνώρισαν μεγάλη ακμή κατά την περίοδο του Βυζαντίου.
Απόδειξη αποτελεί  στη νότια όχθη της Βόλβης, ένα μεγάλο κτίριο ιαματικού λουτρού, του οποίου τα αρχιτεκτονικά χαρακτηριστικά ανάγονται  στο 16ο αιώνα. Πιθανολογείται ότι πρόκειται για κτίσμα του μεγάλου Βεζίρη Sokolli Muhammad Pasha, ο οποίος ίδρυσε το χάνι, το τζαμί και το λουτρό στη γειτονική Παζαρία (σημερινή Απολλωνία), μεταξύ των ετών 1566 – 1574.
Σήμερα, τα Λουτρά της Νέας Απολλωνίας λειτουργούν ως Ανώνυμη Εταιρία με κύριο μέτοχο το Δήμο Βόλβης . Οι επισκέπτες,  που επιλέγουν  τα Λουτρά για θεραπεία αλλά και αναζωογόνηση υπολογίζονται σε 150.00 ετησίως.
Η Νέα Απολλωνία είναι σήμερα μια σύγχρονη λουτρόπολη,  με άριστες υποδομές  και υπηρεσίες  υγείας, ομορφιάς και ευεξίας.

Ολυμπιάδα

Ο συνοικισμός της Ολυμπιάδας δημιουργήθηκε το 1923, σε μια τοποθεσία όπου υπήρχε ένας πρόχειρος αγροτικός οικισμός με καλύβες όπου ζούσαν λίγες οικογένειες. Εδώ κατέφθασαν πρόσφυγες από την Αγία Κυριακή της Μικράς Ασίας μετά από τον ξεριζωμό του 1922, και οι κάτοικοι του αγροτικού οικισμού μετοίκησαν στα σημερινά Στάγειρα. Η περιοχή έχει μεγάλη ιστορική σημασία καθώς εδώ βρίσκονται τα Αρχαία Στάγειρα. Εντοπίζονται στα ανατολικά του οικισμού, σε απόσταση περίπου 700 μέτρων, στη θέση Λιοτόπι.

Σύμφωνα με μια τοπική παράδοση, το όνομα του χωριού προέρχεται από την Ολυμπιάδα, τη μητέρα του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Ο βασιλιάς Κάσσανδρος την είχε εξορίσει στα Αρχαία Στάγειρα, ή, κατ’ άλλους, στο παρακείμενο νησάκι Κάπρος. Είναι απέναντι από την Ολυμπιάδα, σε απόσταση 1,5 ναυτικού μιλίου, και ονομάζεται Καυκανάς. Ο Κάπρος αναφέρεται και από τον αρχαίο γεωγράφο Στράβωνα. Σύμφωνα μ’ αυτόν, το ίδιο όνομα είχε δοθεί και στο λιμάνι της πόλης των αρχαίων Σταγείρων.

Τα Αξιοθέατα της περιοχής σε Εικόνες